Voorjaarsnota 2025: Veranderingen voor uitkeringsgerechtigden

De Voorjaarsnota is uit: een belangrijk moment waarop de overheid bekendmaakt hoe het geld verdeeld wordt voor de komende jaren. Ook dit jaar staan er wijzigingen op de planning voor wie een uitkering heeft of langdurig ziek is (geweest). Achter de vele cijfers gaan veranderingen schuil die direct impact kunnen hebben.

We zetten de belangrijkste veranderingen voor je op een rij.

In het kort:

• De kosten voor de WIA stijgen door een hogere instroom van mensen met long-covid en psychische klachten.
• In de Ziektewet wordt vooral bij zwangere vrouwen en uitzendkrachten een groei verwacht.
• Er komen structurele veranderingen in dagloonberekening, voorschotkwijtschelding en de WW-duur.

WIA: meer mensen in de uitkering, hogere kosten

De instroom in de WIA is in 2024 flink hoger uitgevallen dan verwacht. Vooral mensen met long-covid en psychische aandoeningen melden zich vaker. Daardoor nemen de kosten structureel toe met maar liefst €301 miljoen, verdeeld over de twee onderdelen van de WIA:

•  IVA (volledig arbeidsongeschikt): €112 miljoen extra
• WGA (gedeeltelijk arbeidsongeschikt): €189 miljoen extra

Daarnaast zijn er tussen 2020 en 2024 fouten gemaakt in de berekening van het dagloon bij de WIA. Dit kan betekenen dat mensen te veel of te weinig uitkering hebben gekregen. Deze fouten worden hersteld, wat leidt tot extra uitgaven.

Voorschotten worden voortaan kwijtgescholden

Wie lang moet wachten op een WIA-beoordeling, krijgt soms een voorschot. Maar als later blijkt dat je geen recht hebt op een uitkering, moet je dat voorschot normaal gesproken terugbetalen, een zware klap voor veel mensen. Dat verandert: dit kwijtscheldingsbeleid wordt wettelijk vastgelegd, zodat er minder onzekerheid is.

60-plussers sneller beoordeeld

Er is al jaren een tekort aan sociaal-medische beoordelingen. Om de achterstanden in te lopen, komt er vanaf september 2025 een vereenvoudigde beoordeling voor 60-plussers. Hierdoor kunnen aanvragen sneller worden afgehandeld.

Ziektewet: vooral meer uitgaven bij zwangeren en uitzendkrachten

De kosten van de Ziektewet (ZW) lopen op, met een bijstelling van zo’n €140 miljoen in 2030. Belangrijke oorzaken:

•  Meer zieke zwangeren maken gebruik van de regeling
• Er is een aangepaste verwachting voor het aantal zieke uitzendkrachten

Deze groepen zijn vaak extra kwetsbaar op de arbeidsmarkt, waardoor deze stijging ook sociale gevolgen heeft.

Verlofregelingen en re-integratie: meer gebruik verwacht

Doordat het aantal geboorten stijgt, wordt er ook meer gebruik verwacht van verlofregelingen, zoals zwangerschapsverlof (WAZO), partnerverlof (WIEG) en betaald ouderschapsverlof (WBO). Tussen 2025 en 2030 stijgen de kosten hiervoor met €46 tot €69 miljoen.

Daarnaast wordt er extra geld uitgetrokken voor betere re-integratie van mensen zonder werkgever of met een kwetsbare arbeidsmarktpositie.

WW en WGA: kortere duur van de uitkering

Vanaf 2028 wordt de maximale duur van de WW-uitkering verkort van 24 naar 18 maanden. Deze verkorting wordt ook toegepast op de loongerelateerde uitkering in de WGA. Mensen stromen daardoor sneller door naar een vervolguitkering, vaak met een lager bedrag.

De overheid wil hiermee structureel besparen, maar voor de betrokkenen betekent het minder financiële zekerheid.