Zieke mensen die na maanden wachten toch geen recht blijken te hebben op een Wia-uitkering, hoeven niet langer hun voorschot terug te betalen.

30 augustus 2021

Talloze voorbeelden heeft de Landelijke Cliëntenraad (LCR) van mensen die lang moesten wachten op een medische beoordeling door het UWV om te bepalen of ze wel of niet arbeidsongeschikt zijn. Zoals een 54-jarige vrouw die pas na tien maanden bij een UWV-arts terecht kon. Na de keuring bleek dat ze al die tijd te veel geld had ontvangen; ze moest 10.000 euro terugbetalen. Daartoe was ze niet in staat, want ze had geen andere inkomsten en moest gewoon haar vaste lasten betalen, aldus de cliëntenraad.

De LCR luidde begin deze maand de noodklok over het hoge aantal mensen dat in de schulden kwam doordat het UWV te weinig artsen heeft om medische keuringen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering (Wia) te doen. Deze mensen kregen alvast een voorschot – in 2020 ruim elfduizend keer – maar in bijna 15 procent van de gevallen moeten ze geld terugbetalen als blijkt dat ze geen recht hebben op een uitkering, of een lagere uitkering moeten krijgen dan verwacht.

Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) heeft nu, in overleg met het ministerie van sociale zaken, besloten om te stoppen met het terugvorderen van voorschotten. Mensen die al (deels) betaald hebben, krijgen dat geld weer terug van UWV, maakte de organisatie maandag bekend. “We vinden het niet aanvaardbaar en onredelijk dat mensen de dupe worden van vertragingen waar zij geen enkele invloed op hebben”, zegt UWV-bestuurder Guus van Weelden. De maatregel geldt voor mensen die op of na 1 januari 2020 een WIA-voorschot hebben gekregen.

Werkachterstanden
Het UWV kampt al lange tijd met werkachterstanden, maar deze werden vorig jaar vergroot doordat kantoren vanwege de coronamaatregelen tijdelijk gesloten waren. Van Weelden: “We proberen zoveel mogelijk mensen die met een vertraging te maken hebben tegemoet te komen.” UWV heeft een speciaal team WIA-voorschotten opgezet dat persoonlijk contact opneemt met deze mensen. UWV onderzoekt verder de mogelijkheid om voortaan, daar waar een voorschot zich voordoet, alvast te starten met de re-integratiedienstverlening.

Daar is de Landelijke Cliëntenraad blij mee, want bij sommige mensen is al direct duidelijk dat ze niet in aanmerking komen voor een Wia-uitkering, bijvoorbeeld doordat ze te weinig verdienen. “Als de inkomensval te klein is voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering zou het UWV deze mensen direct moeten doorverwijzen naar de gemeente voor een bijstandsuitkering”, legt LCR-voorzitter Amma Assante uit. “Nog mooier zou het zijn als UWV deze mensen direct bemiddelt naar een vacature.”

Voor dit jaar verwacht het UWV circa 18.000 mensen niet op tijd te kunnen keuren. Het duurt nu gemiddeld ruim drie maanden, terwijl een medische beoordeling volgens de wet binnen acht weken moet plaatsvinden nadat iemand een arbeidsongeschiktheidsuitkering aanvraagt.

Het lukt de uitvoeringsorganisatie echter niet om structureel meer artsen aan zich te binden. Het UWV wil daarom dat de politiek komt met nieuwe wet- en regelgeving, waardoor de artsen minder medische keuringen hoeven te doen. UWV-bestuurder Van Weelden: “Daarvoor hebben we echt de politiek nodig. Het is belangrijk dat Den Haag snel ingrijpende keuzes durft te maken.”

Bron: Trouw

Start typing and press Enter to search